Киіз үйге қатысты бата, тілектер
Шаңырағың биік болсын!
Шаңырағың шайқалмасын!
Керегең кең болсын!
Түндігің түтінді болсын!
Қос босағаң берік болсын!
Ақ босағадан аттаған келін оң аяғымен енсін!
Ұлттық ұғымда киіз үй және оның әрбір құрамдас бөлшегі қасиетті деп саналады. Соған орай ата-бабаларымыз әрбір затқа лайық ұлықтау, теңеу, бейнелеу сияқты ойлы ұғымдармен бірге тәрбиелік мәні бар қағидалы, қанатты сөздер де шығарған. Ол қанатты сөздер шаңырақтан басталады. Шаңырақ – киелі мүлік. Атадан балаға мұра болып келе жатқан үйді қара шаңырақ деп құрметтейді. Қара шаңыраққа сәлем беру, одан дәм тату — ежелгі халық жоралғысы. Шаңырақ деген сөз «үй, отбасы» деген тұтас ұғымды да бейнелейді. Жаңа үйленгендерді «шаңырақ көтерді» дейді. «Шаңырағың биік болсын!» деген батаның ең үлкені саналады. Жалпы, жоғарыда аталып кеткен бата – тілектерді жас жұбайлар үйленіп, шаңырақ құрғанда айтады. Үйің кең, қонағың көп, берекелі үй бол деген мағыналы сөздер.
Шаңырағың шайқалмасын!
Шаңырағы биік болсын!
Керегесі кең, терезесі тең болсын!
Екі босағасы тең болсын!
Босағасы берік болсын!
Шаңырағың шалқи берсін.!
Керегең кеңи берсін!
Ұқсас мақалалар:
» Үй иесіне бата » Қоныс той: жаңа үйге бата беру » Келін түскенде бата беру » Қарияларға бата » Тойда бата беру, үйлену той батасы » Қыз балаға бата » Дастархан басында берілетін бата-тілектер
