Әбдуәли…… Әбуғалым

Әбдуәли…… Әбуғалым
ӘБДУӘЛИ – араб тілінен алынған уали — әкім, әмір, басқарушы, үкімет уәкілі.
ӘБДІ – араб тілінен алынған — мәңгі, шексіз.
ӘБДІБАЙ – араб тілінен алынған ғабд + қазақ сөзі бай. Яғни мәңгі бай.
ӘБДІБАҚИ – араб тілінен алынған ғабди + бахи – мәңгі, мәңгілік, яғни мәңгі жасаушы, ұзақ өмір сүруші пенде, адам.
ӘБДІБАҚИТ – араб тілінен алынған ғабд + бахит – бақыт. Мәңгі бақытты деген мағынаны береді.
ӘБДІБЕК – араб тілінен алынған ғабд + қазақ сөзі бек, яғни қашанда күшті, мыкты, берік.
ӘБДІҒАЗИЗ – араб тілінен алынған ғабд + ғазиз — қадірлі, қымбатты.
ӘБДІҒАЛИ – араб тілінен алынған ғабд + ғали — қымбатты, қадірлі, сүйікті, яғни аса қымбатты, қадірлі, артық, қашанда сүйікті, сүйкімді. Еркелете қысқарту тұлғасы — Әбдеш, Әбікен.
ӘБДІҒАППАР – араб тілінен алынған ғабд + ғаффар — кешіруші. Кешірімді әміршінің, жаратушының құлы.
ӘБДІҒОЖА – араб тілінен алынған ходжа — мырза, мұғалім үйретуші ие.
ӘБДІЖАППАР – араб тілінен алынған джәббар — құдіретті, күшті.
ӘБДІЖӘМІЛ – араб тілінен алынған ғабд + жамил – сұлу, өте әдемі, сүйкімді; қайырымды ақкөңіл, сыпайы.
ӘБДІКӘРІМ – араб тілінен алынған ғабд + карим — қолы ашық, жомарт; ақкөңіл, кең пейіл, сүйкімді, әдемі.
ӘБДІҚАДЫР – араб тілінен алынған ғабд + қадир құдіретті, артықшылық, лайықты, басымдылық деген мағынаны білдіреді.
ӘБДІҚАЙЫМ – араб тілінен алынған ғабд + каим, мәңгі өмір сүретін, мәңгілік.
ӘБДІҚАИЫР – араб тілінен алынған ғабд + каир — жақсы, мейірман, мейірімді, жақсылық қылушы, қайырымдылық жасаушы.
ӘБДІХАЛЫҚ – араб тілінен алынған ғабд + халық, жұрт, қауым, ел, халықтың, елдің қызметшісі.
ӘБДІМӘЖИТ – араб тілінен алынған ғабд + мажит — күшті, атақты, даңқты. Атақтылардың, даңқтылардың қызметшісі.
ӘБДІМАНАП – араб тілінен алынған ғабд + манап – ақсүйек, асылзада. Қысқартып еркелетіп айтылатын түрі — Әбдеш.
ӘБДІМӘЛІК – араб тілінен алынған ғабд + малик — патша. Патшаның қызметшісі.
ӘБДІНАСЫР – араб тілінен алынған ғабд + насыр жәрдем беруші, жеңімпаз.
ӘБДІНҰР – араб тілінен алынған – мәңгі жайнап, жасарып тұрушы.
ӘБДІРАҚЫМ – араб тілінен алынған рахим — қайырымды, мейірімді, рақымды, мейрімділікті, рақымы түсушіліктің құлы. Қысқарған түрі — Әбдірақ.
ӘБДІРАХМАН – араб тілінен алынған рахман — рақымды, мейірімді, кішіпейіл. Мейірімділіктің құлы. Қысқартылып Әбдірақ, Әбіш деп айтылады.
ӘБДІРАШИД – араб тілінен алынған рашид — саналы, ақылды, парасатты.
ӘБДІРӘСІЛ – араб тілінен алынған расул — елші, уәкіл, хабаршы. Синонимдері — Абдрасіл, Әбдрасыл.
ӘБДІРЗАҚ – араб тілінен алынған рәззак — өмірге ризық беруші. Синонимдері — Әбдіразақ, Әбдіраззақ.
ӘБДІСАМАТ – араб тілінен алынған самад — мәнгі, тұрақты, яғни мәңгі өмір сүруші. Синонимі — Әбсамат.
ӘБДІСАЛАМ – араб тілінен алынған сәлам — бейбітшілік, тыныштық. Тыныштықты, бейбітшілікті жақтаушы. Синонимі — Әбсалам.
ӘБДІСАТТАР – араб тілінен алынған сәттар — кешірімшіл, корғаушы; қорғау, қорған болу.
ӘБДІСЕЙІТ – араб тілінен алынған сейидь, — мырза, бастық, қожа, яғни, мырзаның пендесі, орындаушысы деген мағынаны білдіреді. Түрлері — Әбдулсейіт, Әбсейт, Әбусейіт, Әбшейіт.
ӘБДІХАЛЫҚ – араб тілінен алынған хәлк — жаратушы, жасаушы; халық, жұрт, яғни халыққа қызмет етуші.
ӘБДІХАМИТ – араб тілінен алынған хамид — мақтаулы, мақтауға лайық.
ӘБДІШҮКІР – араб тілінен алынған шукран — құрметтеу, сыйлау, алғыс айту, мақтау, мадақтау.
ӘБЕТ – араб тілінен алынған абад — мәңгілік, шексіздік, ұзақ өмір сүруші деген мағынаны береді.
ӘБУ – араб тілінен алынған абу — әке.
ӘБУБӘКІР – араб тілінен алынған абу — әке + бикер — тұңғыш; кіршіксіз пәк, таза. Тұңғыштың әкесі деген мағынаны береді.
ӘБУҒАЛИ – араб тілінен алынған абу — әке + ғали биік, жоғары, зор.
ӘБУҒАЛЫМ – араб тілінен алынған абу – әке + ғалим — оқымысты, ғұлама. Көп білетін білімді деген мағынаны білдіреді.

© Дереккөзі